Cài đặt Python và môi trường lập trình (IDLE, VS Code) – Hướng dẫn chi tiết cho người mới bắt đầu

Python là gì và vì sao cần cài đặt?

Python là một ngôn ngữ lập trình phổ biến, dễ học, được sử dụng rộng rãi trong phát triển phần mềm, khoa học dữ liệu, trí tuệ nhân tạo, và nhiều lĩnh vực khác. Để bắt đầu lập trình Python, việc đầu tiên là cài đặt Python và thiết lập môi trường lập trình phù hợp như IDLE hoặc Visual Studio Code (VS Code).

Hướng dẫn cài đặt Python trên Windows

Bước 1: Tải xuống Python

Truy cập trang chính thức: https://www.python.org/downloads/
Chọn phiên bản ổn định mới nhất (nên chọn bản có chữ "Latest Python 3.x").

✅ Lưu ý quan trọng: Hãy chọn “Add Python to PATH” trước khi nhấn "Install Now".

Bước 2: Cài đặt Python

Nhấn Install Now để bắt đầu cài đặt.
Chờ vài phút cho đến khi quá trình cài đặt hoàn tất.
Sau khi cài xong, nhấn “Close”.

Bước 3: Kiểm tra Python đã cài chưa

Mở Command Prompt (CMD) và nhập lệnh:

python --version

Nếu thấy hiển thị phiên bản Python (ví dụ: Python 3.12.2) thì bạn đã cài thành công.

Cài đặt và sử dụng môi trường lập trình IDLE

IDLE (Integrated Development and Learning Environment) là môi trường lập trình đơn giản đi kèm với Python, rất phù hợp với người mới học.

Cách mở IDLE:

Tìm kiếm “IDLE” trong thanh Start (hoặc dùng lệnh idle trong CMD nếu đã thêm Python vào PATH).
IDLE gồm 2 phần:

- Python Shell (màn hình tương tác)
- Text Editor để viết mã Python

Viết chương trình đầu tiên trong IDLE:

Mở File > New File
Viết đoạn mã sau: print("Chào mừng bạn đến với Python!")
Nhấn F5 để chạy chương trình.

Cài đặt Visual Studio Code (VS Code) để lập trình Python chuyên nghiệp hơn

Visual Studio Code là trình soạn thảo mã nguồn nhẹ, mạnh mẽ và được yêu thích nhất bởi các lập trình viên.

Bước 1: Tải và cài đặt VS Code

Truy cập: https://code.visualstudio.com/
Tải phiên bản phù hợp với hệ điều hành và tiến hành cài đặt.

Bước 2: Cài đặt Extension Python

Mở VS Code > Extensions (hoặc nhấn Ctrl + Shift + X)
Tìm và cài đặt tiện ích: Python (by Microsoft)

Bước 3: Thiết lập môi trường Python trong VS Code

Mở một file .py, sau đó nhấn Ctrl + Shift + P > chọn Python: Select Interpreter
Chọn đúng phiên bản Python bạn đã cài đặt (thường là dạng Python 3.x.x)

Bước 4: Viết chương trình Python đầu tiên

Tạo file mới: hello.py
Viết: print("Xin chào từ VS Code!")
Nhấn Run hoặc Ctrl + F5 để chạy.

So sánh IDLE và VS Code: Nên chọn cái nào?

Tiêu chí	IDLE	VS Code
Dành cho	Người mới bắt đầu	Người học chuyên sâu, lập trình lâu dài
Tính năng	Đơn giản, gọn nhẹ	Mạnh mẽ, mở rộng qua extension
Giao diện	Cổ điển	Hiện đại, nhiều tùy chỉnh
Debug	Cơ bản	Rất mạnh, hỗ trợ trực quan

👉 Lời khuyên: Dùng IDLE để bắt đầu học và chuyển sang VS Code khi bạn cần dự án lớn hoặc mở rộng kỹ năng.

Tổng kết

Cài đặt Python và lựa chọn môi trường lập trình phù hợp (IDLE hoặc VS Code) là bước quan trọng đầu tiên trên hành trình học lập trình. Với hướng dẫn chi tiết trên, bạn đã có thể bắt đầu viết những dòng mã Python đầu tiên một cách dễ dàng.

Cài đặt Python và môi trường lập trình